Κοινωνικό Κράτος

Θέσεις 1ου Συνεδρίου ΔΗΜΑΡ, 02/04/11

4.2.10 Κοινωνικό Κράτος

Η ΔΗΜΑΡ τάσσεται υπέρ ενός κοινωνικού κράτους ικανού, αποτελεσματικού και ευαίσθητου στις διαφορετικές ταυτότητες των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό διεκδικούμε ένα νέο κοινωνικό κράτος δικαίου χωρίς ευνοημένους και αποκλεισμένους, χωρίς προνομιούχους και ξεχασμένους, χωρίς ευγενή και λαϊκά ταμεία, με ίσα κοινωνικά δικαιώματα για όλους και όλες. Ένα κοινωνικό κράτος ικανό: που να διασφαλίζει στις παλιές και καινούργιες μειονότητες δικαιώματα, υπηρεσίες και αγαθά που να είναι ανάλογα με την τεράστια συνεισφορά που δίνουν στον εθνικό πλούτο. Ένα κοινωνικό κράτος αποτελεσματικό: που να μειώνει τη φτώχεια και να αναδιανέμει πόρους εκεί που υπάρχει ανάγκη, αντί να αναπαράγει τις κοινωνικές ανισότητες. Ένα κοινωνικό κράτος βιώσιμο: χωρίς αλόγιστες σπατάλες.
48
Συγκεκριμένα μέτρα σε συγκεκριμένους τομείς:
-Η μεγάλη αύξηση της ανεργίας πλήττει δυσανάλογα τις παραγωγικές ηλικίες και τους «αρχηγούς νοικοκυριού». Το προνοιακό επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας έχει τόσο αυστηρές προϋποθέσεις που χορηγείται τελικά στο 0,5% των μακροχρόνια ανέργων, γιαυτό και είναι αναγκαία η κινητοποίηση του Υπουργείου Εργασίας, του ΟΑΕΔ και όλων των αρμόδιων φορέων για την επέκταση του επιδόματος αυτού στους μακροχρόνια ανέργους ανεξαρτήτως ηλικίας, καθώς και στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, αρκεί να πληρούν κάποιες λογικές προϋποθέσεις χαμηλού εισοδήματος.
-Η φτώχεια των παιδιών είναι πιο διαβρωτική από τη φτώχεια των μεγάλων: φορτώνει τη ζωή τους με σωρευτικές μειονεξίες, σημαδεύει την υγεία τους, τις επιδόσεις τους στο σχολείο, μειώνει την πιθανότητά τους να σπουδάσουν, περιορίζει τις προοπτικές τους στην αγορά εργασίας. Γιαυτό και είναι αναγκαία η σταδιακή αντικατάσταση των εντελών άνισων και πολυάριθμων οικογενειακών και πολυτεκνικών επιδομάτων από ένα ενιαίο επίδομα παιδιού, το οποίο θα καταβάλλεται από το πρώτο παιδί.
-Η στεγαστική πολιτική στη χώρα μας ευνοεί την ιδιόκτητη κατοικία. Το ίδιο και η φορολογική πολιτική. Σε συνθήκες μείωσης εισοδημάτων αλλά όχι ενοικίων, ο ρόλος των επιδομάτων κατοικίας μπορεί να είναι καθοριστικός για την καταπολέμηση της φτώχειας. Γιαυτό και απαιτείται ο ανασχεδιασμός του επιδόματος ενοικίου σε μη ανταποδοτική βάση, ώστε να ωφελούνται και οι φτωχές οικογένειες που σήμερα δεν πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας του ΟΕΚ.
-Η επιδοματική πολιτική για τα ΑμΕΑ είναι ένα από τα χειρότερα παραδείγματα του σημερινού συστήματος πελατειακών παροχών Δεκάδες επιδόματα, με πολύ μεγάλες διαφορές μεταξύ τους, ακόμη και όταν πρόκειται για την ίδια αναπηρία (π.χ. επίδομα τυφλών εργαζομένων ή φοιτητών 310 ευρώ το μήνα, επίδομα τυφλών δικηγόρων ή επιστημόνων 609 ευρώ το μήνα). Γιαυτό και είναι δίκαιη η ενοποίησή τους σε ένα νέο επίδομα αναπηρίας, το ύψος του οποίου θα μεταβάλλεται ανάλογα με τις ανάγκες κάθε μορφής αναπηρίας όχι ανάλογα με την ισχύ της κάθε ομάδας πίεσης.
-Το προηγούμενο σύστημα συντάξεων αναδιένεμε πόρους και δικαιώματα αλλά στην αντίθετη κατεύθυνση: ευνοούσε τους πλούσιους σε βάρος των φτωχών, τους ελεύθερους επαγγελματίες σε βάρος των μισθωτών, τους εργαζόμενους του Δημοσίου σε βάρος των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, όσους ήταν κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης σε βάρος των νέων ασφαλισμένων – και κυρίως ευνοούσε τη σημερινή γενεά φορτώνοντας δυσβάστακτα βάρη στις επόμενες. Γιαυτό και είναι αναγκαία η ενοποίηση του συστήματος συντάξεων, η πλήρης κατάργηση όλων των κοινωνικών πόρων, στήριξη του εισοδήματος όλων των ηλικιωμένων, ανεξαρτήτως ασφαλιστικού ταμείου ή επαγγελματικού κλάδου. Σε κάθε περίπτωση η βασική σύνταξη (που χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, σύμφωνα με τη νέα ασφαλιστική νομοθεσία) πρέπει να καταβάλλεται σε κάθε πολίτη που συμπληρώνει τα 65 έτη χωρίς άλλες προϋποθέσεις και με πλήρη προστασία αυτών των συντάξεων από τον πληθωρισμό.
-Οι εισοδηματικές ενισχύσεις από μόνες τους δεν αρκούν. Για την αποτελεσματική λειτουργία του κράτους πρόνοιας, οφείλουν να συνοδεύονται από ένα ολοκληρωμένο πλέγμα κοινωνικών υπηρεσιών. Γιαυτό και είναι αναγκαίο ένα πλήρες δίκτυο παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών σε κάθε δήμο της χώρας, διαθέσιμο σε όλες τις οικογένειες που τους χρειάζονται. Απαραίτητη και η διασφάλιση της αναβάθμισης των δομών προστασίας ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρίες καθώς και η συστηματική
Θέσεις 1ου Συνεδρίου ΔΗΜΑΡ, 02/04/11
49
υποστήριξη του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι», βρεφονηπιακών σταθμών, ΚΔΑΠ, ΚΔΑΠ ΑΜΕΑ).
-Κανένα σύστημα κοινωνικής προστασίας δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά ως δίχτυ προστασίας ενάντια στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, χωρίς ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, που να συνδυάζει την οικονομική ενίσχυση των ευπαθέστερων ομάδων του πληθυσμού με την κατάρτιση ατομικών σχεδίων δράσης με στόχο την επιστροφή στην απασχόληση και την κοινωνική επανένταξη των δικαιούχων. Είναι γνωστό ότι τέτοια προγράμματα εφαρμόζονται σε εθνικό επίπεδο σε 23 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και σε τοπικό επίπεδο στις υπόλοιπες τρεις. Η πρόταση για τον προσεκτικό σχεδιασμό και την σταδιακή εφαρμογή ενός προγράμματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε εύλογο χρονικό διάστημα είναι ξεκάθαρη.
-Η ιδιότητα του πολίτη πρέπει να εξασφαλίζει εγγυημένη πρόσβαση σε ένα σύνολο βασικών κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα στην υγεία, τη στέγαση και την παιδεία, ανεξαρτήτως του σε ποια επαγγελματική κατηγορία ανήκει κάποιος ή πόσα ένσημα έχει. Η επέκταση των δικαιωμάτων αυτών σε μετανάστες, οι οποίοι πληρούν ορισμένες βασικές προϋποθέσεις (όπως για παράδειγμα η μακρόχρονη διαμονή στη χώρα μας) θα μπορούσε να δράσει ανασταλτικά στον κοινωνικό αποκλεισμό που οι άνθρωποι αυτοί αντιμετωπίζουν. Ακόμη και σε μετανάστες χωρίς χαρτιά η παροχή επείγουσας κοινωνικής βοήθειας και υγειονομικής περίθαλψης είναι επιβεβλημένη, ως συμμόρφωση στις στοιχειώδεις υποχρεώσεις κάθε κοινωνίας που θέλει να λέγεται πολιτισμένη, λόγω της απουσίας ενός στέρεου και αποτελεσματικού συστήματος για τη νομιμοποίησή τους.